گیربکس خودرو یکی از مهم‌ترین بخش‌های فنی در هر خودرویی به شمار می‌رود و نقش تعیین‌کننده‌ای در انتقال قدرت موتور به چرخ‌ها دارد. در خودروی ال ۹۰ یا همان تندر ۹۰، گیربکس یکی از قطعات کلیدی است که عملکرد مناسب آن به کیفیت روغن و سطح مناسب آن وابسته است. در این مقاله جامع، به بررسی دقیق میزان روغن گیربکس ال ۹۰، نوع روغن مناسب، زمان تعویض، دلایل اهمیت این موضوع و تأثیر آن در عملکرد خودرو پرداخته‌ایم. این محتوا با زبانی فنی، حرفه‌ای و در عین حال قابل‌فهم نوشته شده و تلاش شده تا تمامی ابعاد موضوع پوشش داده شود.
آشنایی با انواع گیربکس در ال ۹۰
خودروی ال ۹۰ در ایران با دو نوع گیربکس عرضه شده است: گیربکس دستی و گیربکس اتوماتیک. نوع گیربکس به‌کار رفته در این خودرو، تعیین‌کننده‌ی حجم روغن مورد نیاز و نوع روغن مناسب برای آن است. در نسخه‌های دستی، گیربکس‌های JH3 و JHQ رایج‌ترین مدل‌ها هستند. در نسخه‌های اتوماتیک نیز از گیربکس‌های سری DP0 و DP2 استفاده شده است. هر کدام از این گیربکس‌ها ویژگی‌ها و مشخصات خاص خود را دارند و بنابراین نیازهای متفاوتی در نگهداری دارند.
حجم دقیق روغن مورد نیاز برای گیربکس ال ۹۰
در گیربکس‌های دستی مدل JH3، که در نسخه‌های ابتدایی ال ۹۰ استفاده شده‌اند، معمولاً حدود ۳.۴ لیتر روغن برای پر شدن کامل گیربکس نیاز است. در مدل‌های جدیدتر که از گیربکس JHQ استفاده می‌کنند، این میزان حدود ۲.۵ تا ۲.۷ لیتر است. تفاوت در طراحی داخلی گیربکس، دلیل این تفاوت در حجم روغن است. در گیربکس‌های اتوماتیک مانند DP0 و DP2، در صورت تعویض کامل روغن (از طریق دستگاه یا شست‌وشوی سیستم)، حدود ۶ لیتر روغن لازم است. اما در تعویض‌های ساده که تنها روغن قدیمی از طریق پیچ تخلیه خارج می‌شود، معمولاً بین ۳.۵ تا ۴ لیتر روغن نیاز خواهد بود.
نوع روغن مناسب برای گیربکس ال ۹۰
انتخاب نوع روغن مناسب برای گیربکس، یکی از مهم‌ترین عوامل در عملکرد مطلوب آن است. برای گیربکس‌های دستی JH3، معمولاً روغن با گرانروی 75W-80 و سطح کیفیت API GL-4 توصیه می‌شود. این نوع روغن توانایی روانکاری مناسب و تحمل دمای بالا را دارد و از سایش قطعات گیربکس جلوگیری می‌کند. برای گیربکس‌های JHQ، توصیه می‌شود از روغن‌های 75W-85 یا 75W-90 با همان سطح API استفاده شود. این روغن‌ها تطبیق بیشتری با قطعات به‌روزتر این گیربکس‌ها دارند.
در مورد گیربکس‌های اتوماتیک DP0 و DP2، روغن‌های ATF مناسب هستند. روغن‌های ATF با مشخصات DEXRON III یا LT71141 معمولاً توصیه می‌شوند. این روغن‌ها علاوه بر روانکاری، نقش خنک‌کننده و انتقال قدرت هیدرولیکی را نیز بر عهده دارند. توجه به اصالت و کیفیت روغن در این نوع گیربکس بسیار اهمیت دارد، زیرا روغن نامناسب می‌تواند باعث آسیب‌های جدی به سیستم انتقال قدرت شود.
زمان مناسب برای تعویض روغن گیربکس
زمان تعویض روغن گیربکس یکی از مسائلی است که بسیاری از رانندگان به آن توجه کافی نمی‌کنند. برخلاف روغن موتور که چرخه تعویض آن در ذهن اغلب رانندگان جا افتاده است، روغن گیربکس معمولاً نادیده گرفته می‌شود. اما این روغن نیز به مرور زمان خاصیت خود را از دست می‌دهد و اگر در زمان مناسب تعویض نشود، می‌تواند منجر به آسیب دیدن چرخ‌دنده‌ها، بلبرینگ‌ها و سایر اجزای داخلی گیربکس شود.
در مورد گیربکس‌های دستی ال ۹۰، بهتر است روغن گیربکس هر ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار کیلومتر یا هر دو سال یک بار تعویض شود. برای گیربکس‌های اتوماتیک، فاصله تعویض بسته به شرایط رانندگی متفاوت است، اما به‌طور کلی هر ۵۰ هزار تا ۶۰ هزار کیلومتر یا هر سه تا چهار سال یک بار، تعویض روغن توصیه می‌شود. رانندگی در شرایط سخت، ترافیک‌های سنگین و استفاده مداوم از خودرو، می‌تواند این فاصله را کوتاه‌تر کند.
چرا باید به تعمیرگاه‌های تخصصی ال ۹۰ و رنو مراجعه کنیم؟
تعویض روغن گیربکس، مخصوصاً در مدل‌های اتوماتیک، فرآیندی حساس و فنی است. انتخاب روغن اشتباه یا حتی میزان نامناسب آن می‌تواند باعث اختلال جدی در عملکرد خودرو شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که این کار را تنها در تعمیرگاه ال 90 یا تعمیرگاه رنو انجام دهید. این تعمیرگاه‌ها معمولاً دارای دانش تخصصی نسبت به خودروهای رنو و قطعات آن هستند و از دستگاه‌های پیشرفته برای تعویض کامل روغن استفاده می‌کنند.
در بسیاری از تعمیرگاه‌های عمومی، تعویض روغن گیربکس به شکل ناقص و تنها از طریق پیچ تخلیه انجام می‌شود، که تنها نیمی از روغن گیربکس را تعویض می‌کند. در حالی که در تعمیرگاه‌های تخصصی رنو، تعویض کامل با استفاده از دستگاه انجام می‌شود و تمام روغن قدیمی با روغن تازه جایگزین می‌گردد. این کار باعث عملکرد روان‌تر گیربکس و کاهش استهلاک قطعات داخلی آن می‌شود.
نکاتی برای افزایش عمر گیربکس ال ۹۰
- از روغن توصیه‌شده توسط سازنده استفاده کنید.
- زمان تعویض روغن را فراموش نکنید.
- هنگام تعویض روغن، فیلتر گیربکس (در مدل‌های اتوماتیک) را نیز بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید.
- از رانندگی با دور موتور بالا و یا تعویض ناصحیح دنده خودداری کنید.
- در صورت مشاهده علائم غیرعادی مانند صدای اضافی از گیربکس یا سخت شدن تعویض دنده‌ها، سریعاً به تعمیرگاه ال ۹۰ مراجعه کنید.
تحلیل فنی عملکرد گیربکس در شرایط مختلف رانندگی
عملکرد گیربکس تحت شرایط مختلف رانندگی ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، در ترافیک‌های شهری و رانندگی سنگین، گیربکس فشار بیشتری را تحمل می‌کند. در این شرایط، روانکاری کافی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و تعویض زودتر روغن توصیه می‌شود. همچنین در سفرهای طولانی و جاده‌ای، اگر دما به‌طور مداوم بالا برود، کیفیت روغن سریع‌تر افت می‌کند.
گیربکس‌های اتوماتیک در شرایط سربالایی یا یدک‌کشی نیز فشار زیادی متحمل می‌شوند. روغن در این وضعیت باید علاوه بر روانکاری، توان انتقال نیرو را نیز حفظ کند. در این موارد، روغن‌هایی با مقاومت حرارتی بالا و فرمولاسیون پیشرفته انتخاب مناسب‌تری خواهند بود.
علائم خرابی یا نیاز به تعویض روغن گیربکس
برخی علائم می‌توانند نشان‌دهنده نیاز به تعویض روغن یا حتی خرابی در سیستم گیربکس باشند. از جمله مهم‌ترین این علائم:
- ایجاد صدای زوزه یا تق‌تق هنگام تعویض دنده
- کندی یا گیر کردن دنده‌ها
- نشت روغن از محل اتصال گیربکس به موتور
- تغییر رنگ و بوی سوختگی روغن گیربکس
- کاهش محسوس شتاب خودرو در مدل‌های اتوماتیک
در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها، باید در سریع‌ترین زمان ممکن به تعمیرگاه تخصصی مراجعه کرده و وضعیت گیربکس بررسی شود.
نکاتی درباره انتخاب تعمیرگاه معتبر برای سرویس گیربکس
وقتی صحبت از تعمیر گیربکس یا تعویض روغن آن به میان می‌آید، انتخاب تعمیرگاه مناسب بسیار حیاتی است. تعمیرگاه‌های معتبر رنو یا ال ۹۰ معمولاً از قطعات اورجینال استفاده می‌کنند، دستگاه‌های تست فشار و تعویض کامل روغن دارند و مهم‌تر از همه، تجربه‌ی کافی در برخورد با گیربکس‌های خاص خودروهای فرانسوی دارند. همچنین مشاوره‌های تخصصی آن‌ها می‌تواند شما را از بروز بسیاری از هزینه‌های آینده نجات دهد.
برای یافتن یک تعمیرگاه خوب:
- از افراد باتجربه پرس‌وجو کنید.
- از مراجعه به مراکز فاقد مجوز رسمی خودداری نمایید.
- در صورت امکان، از خدمات پس از سرویس مانند گارانتی کار بهره ببرید.
سخن پایانی
نگهداری صحیح از گیربکس ال ۹۰ نه تنها بر عملکرد فنی خودرو تأثیر مستقیم دارد، بلکه موجب کاهش هزینه‌های تعمیرات در بلندمدت می‌شود. توجه به نوع و کیفیت روغن، زمان تعویض، بررسی علائم هشداردهنده و انتخاب تعمیرگاه‌های تخصصی، همگی از عوامل کلیدی در افزایش طول عمر این قطعه حیاتی هستند. چه خودرو شما دارای گیربکس دستی باشد چه اتوماتیک، در هر صورت شناخت دقیق و عمل به توصیه‌های فنی می‌تواند تجربه‌ی رانندگی روان‌تر، کم‌هزینه‌تر و مطمئن‌تری را برای شما فراهم کند.
همواره به خاطر داشته باشید که روغن گیربکس، همانند خون در رگ‌های گیربکس عمل می‌کند. بی‌توجهی به این موضوع، می‌تواند به قیمت از کار افتادن کامل سیستم انتقال قدرت خودرو تمام شود. بنابراین با هزینه‌ای اندک در زمان مناسب، می‌توان از هزینه‌های چندین میلیونی آینده پیشگیری کرد.
سؤالات متداول:
گیربکس ال ۹۰ چقدر روغن نیاز دارد؟
بسته به نوع گیربکس (دستی یا اتوماتیک)، میزان روغن مورد نیاز متفاوت است. برای گیربکس دستی معمولاً بین ۲.۵ تا ۳.۴ لیتر و برای اتوماتیک تا ۶ لیتر روغن لازم است.
بهترین زمان برای تعویض روغن گیربکس ال ۹۰ چه موقع است؟
برای گیربکس دستی، هر ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر و برای گیربکس اتوماتیک، هر ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر یا هر ۳ تا ۴ سال یک‌بار توصیه می‌شود.
آیا تعویض روغن گیربکس باید در تعمیرگاه تخصصی ال ۹۰ انجام شود؟
بله، به دلیل حساسیت بالا و نیاز به دستگاه‌های خاص برای تخلیه کامل روغن، مراجعه به تعمیرگاه تخصصی ال ۹۰ یا تعمیرگاه رنو توصیه می‌شود.
